Hướng dẫn bổ sung vitamin A liều cao an toàn cho mọi đối tượng

Table of Contents

---

Vitamin A liều cao đang được bán phổ biến trên thị trường với lời giới thiệu là dùng được cho mọi đối tượng, thậm chí cả những người mắc một số bệnh lý về mắt thông thường như khô mắt.

Tuy nhiên, việc sử dụng một cách tùy ý vitamin A liều cao có thể dẫn đến nhiều tác dụng phụ nguy hiểm, thậm chí có thể gây ngộ độc.

Vậy bổ sung vitamin A liều cao như thế nào, hàm lượng bao nhiêu để đảm bảo an toàn cho mọi đối tượng? Cùng tìm hiểu rõ trong bài viết sau đây nhé.

1.Vitamin A liều cao là gì? 

Vitamin A là dưỡng chất rất phổ biến, có vai trò quan trọng cho cơ thể như góp phần tăng cường hệ miễn dịch, tốt cho thị lực, giúp cơ thể phát triển khỏe mạnh,.... Vitamin A là loại trong dầu và có khả năng tích trữ ở trong cơ thể khi bổ sung liều cao, để cơ thể dùng dần. 

Vậy vitamin A liều cao là bao nhiêu? Thông thường, viên vitamin A liều cao sẽ được chiết xuất dưới dạng viên nang mềm, gồm có 2 định dạng chính là màu xanh dương và vitamin A liều cao màu đỏ với hàm lượng tương ứng là 1.000 IU và 2.000 IU. Tùy theo tình trạng sức khỏe của mỗi người, các bác sĩ sẽ chỉ định liều bổ sung thích hợp.

Hiện nay, Vitamin A liều cao không nằm trong danh sách những sản phẩm được bán tại quầy thuốc mà chỉ được sử dụng dưới sự chỉ dẫn của bác sĩ chuyên môn hoặc sẽ được cấp miễn phí hàng năm theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

2. Hướng dẫn cách bổ sung vitamin A liều cao an toàn

2.1 Đối tượng cần bổ sung vitamin A liều cao

Trước hết, cần nhấn mạnh, việc bổ sung bất cứ loại vitamin liều cao nào, trong đó có vitamin A cũng cần được thực hiện dưới sự chỉ định hoặc giám sát của các chuyên gia hoặc nhân viên Y tế. Vì thế, những thông tin dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho liệu trình điều trị hoặc những chỉ định chuyên sâu, riêng biệt của bác sĩ.

Việc sử dụng vitamin A liều cao thường được phân chia thành 2 nhóm đối tượng chính:

• Nhóm đối tượng nên bổ sung để tăng cường sức khỏe

Trẻ nhỏ từ 6 tháng đến 36 tháng: Uống vitamin A liều cao vốn được nhấn mạnh là giải pháp can thiệp cộng đồng rất quan trọng, đặc biệt là cho trẻ từ 6 tháng tuổi đến 36 tháng tuổi để ngăn ngừa tình trạng thiếu vitamin A, phòng chống các bệnh về mắt và tăng cường sức khỏe, sức đề kháng để trẻ phát triển tốt. 

Liều lượng cụ thể: 

- Trẻ từ 6 tháng đến 11 tháng tuổi: 1.000 IU/lần, uống 1 năm 2 lần.

- Trẻ từ 12 tháng đến 36 tháng tuổi: 2.000 IU/lần, uống 1 năm 2 lần.

Phụ nữ sau khi sinh: Cần bổ sung đủ vitamin A để đảm bảo sức khỏe cho bản thân và cung cấp cho trẻ thông qua sữa mẹ. 

Liều lượng: 2.000 IU/lần, trong vòng 1 tháng sau sinh.

Với 2 nhóm đối tượng này, đây là liều lượng bổ sung theo khuyến nghị của Bộ Y tế, phù hợp với thể trạng người Việt. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nhất định, liều lượng này cũng có thể thay đổi do sự chỉ định từ bác sĩ. 

• Nhóm đối tượng bổ sung vitamin A liều cao để điều trị, điển hình như:

- Trẻ nhỏ từ 3 đến dưới 5 tuổi có chế độ ăn nghèo nàn dưỡng chất, bị suy dinh dưỡng, đang mắc một số bệnh lý như tiêu chảy tái phát nhiều lần, sởi, mắc các bệnh lý về mắt.

- Người bị thiếu hụt vitamin A trầm trọng

- Người có tình trạng làm tăng nhu cầu về vitamin A trong cơ thể, chẳng hạn như đang mắc bệnh về tuyến tụy.

Những nhóm đối tượng này cần có sự thăm khám, chỉ định từ bác sĩ, tuyệt đối không tự ý bổ sung tại nhà hoặc nghe lời chỉ dẫn từ những người không có chuyên môn.

Nhiều người cũng thắc mắc về việc bổ sung vitamin A liều cao cho người lớn. Nếu không nằm trong nhóm điều trị trên, với người lớn khỏe mạnh, mỗi ngày chỉ cần 700 - 900 mcg vitamin A nên không cần thiết bổ sung vitamin A liều cao. Việc bổ sung thêm sẽ dẫn đến dư thừa, không cần thiết, gây hại cho sức khỏe. 

2.2 Uống vitamin A liều cao ở đâu?

Đối với trẻ nhỏ, mỗi năm Bộ Y tế đều tổ chức các đợt uống miễn phí, thông thường là vào tháng 6 và tháng 12 hàng năm. Những đợt uống này thường được tổ chức tại trạm y tế phường xã hoặc tại các địa điểm liên kết như trường học, tổ dân phố,....

Phụ nữ sau sinh có thể uống tại bệnh viện hoặc theo hướng dẫn bổ sung tại nhà của bác sĩ.

2.3 Thời điểm bổ sung vitamin A liều cao thích hợp

Theo khuyến nghị của Bộ Y tế Việt Nam, thời điểm thích hợp và lý tưởng nhất để bổ sung vitamin A liều cao là dành cho đối tượng trẻ em từ 6 đến 36 tháng tuổi. Nên uống trong hoặc sau bữa ăn sáng từ 30 - 60 phút để đảm bảo cơ thể trẻ hấp thụ được tốt nhất.

Những trường hợp đặc biệt khác sẽ uống theo chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý bổ sung, đặc biệt không nên quan tâm đến việc mua vitamin A liều cao ở đâu vì những sản phẩm được bán trên mạng sẽ rất khó kiểm soát chất lượng và nguồn gốc. Nếu nghi ngờ bị thiếu hụt vitamin A thì cần đến các cơ sở y tế để được thăm khám và hướng dẫn cách giải quyết hợp lý, an toàn nhất.

2.4 Đối tượng không được bổ sung vitamin A liều cao

Có 2 đối tượng sau đây tuyệt đối không được bổ sung vitamin A liều cao:

• Trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi: Thông thường, ngay sau khi sinh trẻ đã được cho uống vitamin A và cũng được bổ sung thêm qua nguồn sữa mẹ. Vì thế ở độ tuổi này không nên bổ sung thêm vitamin A liều cao, tránh tình trạng dư thừa, nguy hiểm cho sức khỏe.
• Phụ nữ đang mang thai: Việc bổ sung vitamin A liều cao trong giai đoạn này có nguy cơ dẫn đến dị tật thai nhi. Tốt nhất, hãy bổ sung qua nguồn thực phẩm hoặc một số loại thực phẩm chức năng, vitamin tổng hợp theo sự hướng dẫn của bác sĩ.

3. Những tác dụng phụ của Vitamin A liều cao

Không thể phủ nhận những lợi ích của Vitamin A liều cao. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc bạn được phép lạm dụng hoặc tự ý bổ sung. Do vitamin A tan trong dầu nên khi quá dư thừa, cơ thể không sử dụng hết sẽ rất khó để đào thải ra bên ngoài, từ đó dẫn đến những tác dụng như:

• Ngộ độc cấp tính hoặc mãn tính: Ngộ độc cấp tính xảy ra khi cơ thể tiếp nhận lượng lớn vitamin A liều cao trong thời gian ngắn với các triệu chứng như nôn mửa, co giật, thóp phồng, áp lực hộp sọ tăng cao,... Ngộ độc mãn tính là sử dụng vitamin A liều cao trong thời gian dài với các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn, chán ăn, loét miệng, lòng bàn tay - chân bị vàng da, cơ thể chậm phát triển. Ngộ độc vitamin A liều cao cũng là một trong những yếu tố khiến gan bị tổn thương, nguy hiểm hơn còn gây ra viêm gan.

• Da bị tổn thương: Cơ thể quá dư thừa vitamin A sẽ gây hại cho da, khiến da bị khô, nứt nẻ và nổi mụn.
• Ảnh hưởng đến thị giác: Vitamin A rất tốt cho thị giác, nhưng nếu hàm lượng vitamin A liều cao quá nhiều sẽ làm cho mắt trở nên nhạy cảm hơn, dễ gây chói mắt.
• Tương tác với một số loại thuốc đặc trị: Vitamin A liều cao có thể tương tác với các loại thuốc như thuốc chống đông máu, thuốc kháng sinh làm gia tăng tác dụng phụ của các loại thuốc này, thậm chí là tương tác với cả rượu, gây ra những ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe.
• Những tác dụng phụ khác: Mệt mỏi, buồn nôn, đau nhức xương khớp, chảy máu chân răng, giảm khả năng miễn dịch của cơ thể,....

4. Lưu ý khi bổ sung vitamin A liều cao

4.1 Bổ sung đúng liều, đúng hướng dẫn

Khác với vitamin A thông thường có thể chủ động bổ sung thì vitamin A liều cao cần được sử dụng cẩn trọng theo đúng hướng dẫn của những người có chuyên môn. Không tự ý sử dụng hay tăng liều khi chưa được thăm khám, hướng dẫn từ chuyên gia.

4.2 Theo dõi tác dụng phụ

Mặc dù đã bổ sung đúng hướng dẫn, đúng liều lượng nhưng vitamin A liều cao vẫn có thể dẫn đến một số tác dụng phụ nhất định cho trẻ nhỏ. Thông thường những tác dụng phụ này chỉ là những triệu chứng đơn giản, thoáng qua và sẽ tự biến mất sau khoảng vài giờ. Tuy nhiên, nếu thấy các dấu hiệu bất thường như đau bụng dai dẳng, nôn mửa liên tục, dị ứng thì hãy cho trẻ thăm khám ngay để đảm bảo an toàn.

4.3 Chú ý và theo dõi tương tác với thuốc

Nếu con bạn đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, hãy nói rõ với các bác sĩ, chuyên gia để đảm bảo không xảy ra những sự cố tương tác với thuốc, gây nguy hiểm cho trẻ. Đồng thời cũng nên chú ý những biểu hiện của trẻ để theo dõi phản ứng, tương tác với các loại thuốc đang dùng.

4.3 Kiểm tra sức khỏe

Việc bổ sung vitamin A nói chung và vitamin A liều cao nói riêng đều rất cần thiết cho cơ thể. Tuy nhiên, song song với đó, bạn hãy thường xuyên kiểm tra sức khỏe toàn diện để đảm bảo cơ thể đã có đầy đủ nguồn dưỡng chất cần thiết, đặc biệt là với những người đã bổ sung vitamin A trong một thời gian dài.

Tổng kết

Hy vọng những thông tin về việc bổ sung vitamin A liều cao trên đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại vitamin này cũng như những tác dụng phụ nguy hiểm nếu bổ sung quá liều hoặc lạm dụng. Hãy chú ý thận trọng để tránh những rủi ro sức khỏe không đáng có.

Đừng quên, Bestme vẫn cập nhật các thông tin mới mỗi ngày, hãy thường xuyên để cập nhật các kiến thức bổ ích nhé.