Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày tết và cách bày đẹp nhất cực dễ

Table of Contents

---

Mâm ngũ quả ngày Tết là nét văn hóa lâu đời của người Việt Nam. Trong bài viết này, bạn hãy cùng Bestme tìm hiểu ý nghĩa của mâm ngũ quả và cách bày trí đẹp để đón chờ một cái Tết 2024 thật sung túc và đủ đầy nhé!

1. Mâm ngũ quả là gì? Thường có những gì?

Mâm ngũ quả ngày Tết là khái niệm để chỉ một mâm trái cây với khoảng năm loại hoa quả khác nhau thường được chưng trên bàn thờ tổ tiên trong ngày Tết Nguyên Đán. Nguồn gốc mâm ngũ quả bắt nguồn từ niềm tin vào thuyết Ngũ hành (Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ) của người phương Đông. 

Do đó, 5 loại quả sẽ tượng trưng cho sự đầy đủ và thể hiện ước muốn đạt được ngũ phúc lâm môn: Phú – Quý – Thọ – Khang – Ninh. Thông thường, mâm ngũ quả sẽ có những loại quả như: bưởi, dưa hấu, hồng, quýt, lê, đào, táo, thanh long, quả trứng gà, dừa, sung, đu đủ,...

2. Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết 

Để hiểu ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày Tết, cùng Bestme giải thích nghĩa của từng từ riêng biệt:

• Ngũ: Là số năm và là biểu tượng chung của sự sống. Ngũ quả thể hiện sự đầy đủ các loại trái cây trong đất trời dùng để thờ cúng. Trong sách Chiêm thư, người ta thường nhìn vào mâm ngũ quả để dự đoán mùa màng trong năm được hay mất, dần dần về sau, mâm ngũ quả trở thành tượng trưng cho sự cầu thị được mùa của người nông dân. Theo quan niệm xưa, chọn 5 thứ quả là ngũ hành ứng với mệnh của con người. Số 5 cũng là số lẻ, tượng trưng cho sự phát triển, sinh sôi.
• Quả: Là biểu tượng của sự sung túc. Hình tượng mỗi quả là vũ trụ, bên trong quả có chứa hạt, tượng trưng cho sao, mang ý nghĩa sinh sôi trường tồn và tái sinh bất tận của sự sống.

3. Hướng dẫn cách bày mâm ngũ quả ngày tết chi tiết 

Bestme sẽ chia sẻ cho bạn 3 cách bày mâm ngũ quả đơn giản, đẹp và phù hợp với từng vùng miền.

• Cách bày mâm ngũ quả miền Bắc

Người miền Bắc thường bày mâm ngũ quả ngày Tết theo thuyết ngũ hành nên sẽ phối các loại quả theo 5 màu là trắng, xanh, đen, đỏ và vàng. Hiện nay, người ta không còn quá cứng nhắc quan niệm “ngũ quả” nên có thể sử dụng nhiều hơn 5 loại trái cây để mâm ngũ quả đa dạng hơn. 

Trong mâm ngũ quả miền Bắc , cách bày chuẩn nhất là đặt nải chuối tiêu xanh ở dưới cùng, sau đó đặt các loại quả khác lên nải chuối, trang trí xen kẽ sao cho đẹp mặt.

• Cách bày mâm ngũ quả miền Trung

Miền Trung là nơi có khí hậu khắc nghiệt nhất nước ta, thường gặp những cơn bão lũ, đất đai lại cằn cỗi. Do đó, số lượng cây trái ở miền Trung ít hơn hẳn so với hai miền còn lại. Vì vậy, mâm ngũ quả của người miền Trung không quá cứng nhắc, thường có gì cúng nấy nhưng vẫn phải đảm bảo tươi ngon để tỏ lòng thành kính đối với tổ tiên. 

• Cách bày mâm ngũ quả miền Nam

Miền Nam nổi tiếng với sự phong phú của các loại trái cây nên người dân thường lựa chọn 5 loại quả phổ biến như: sung, dừa, đu đủ, xoài cho mâm ngũ quả. Các loại quả này khi kết hợp sẽ tạo thành một câu có ý nghĩa là “Cầu sung vừa đủ sài”. 

Đồng thời, mâm ngũ quả miền Nam còn có chân đế là 3 quả dứa để biểu tượng cho sự vững vàng, con cháu đầy đàn. Hơn nữa, bàn thờ của các gia đình còn đặt thêm dưa hấu vỏ xanh, lòng đỏ biểu tượng cho lòng trung nghĩa, trinh tiết của người miền Nam.

Tham khảo video hướng dẫn cách bày mâm ngũ quả 3 miền chuẩn đẹp :

4. Những điều cần lưu ý khi bày mâm ngũ quả ngày tết 

Cùng Bestme ghi nhớ ngay những lưu ý khi chuẩn bị mâm ngũ quả để tránh mất đi tài lộc, sung túc hoặc rước điều không may.

• Chọn quả chín và đẹp: Thông thường, các gia đình sẽ chuẩn bị mâm ngũ quả trước 1-2 ngày để kịp bày lên bàn thờ vào 30 Tết. Vì vậy, nhiều người sẽ gặp tình trạng quả bị quá chín, héo và có khi bị thối khi đặt trên bàn thờ quá lâu. Do đó, một tips đơn giản mà bạn có thể áp dụng là lựa chọn quả còn xanh, cứng để bày mâm ngũ quả.
• Không bày các loại hoa, thực phẩm khác lên trên: Ngoài 5 loại quả thì mọi người thường bày thêm các loại hoa hoặc thực phẩm khác để khiến mâm ngũ quả thêm bắt mắt và phong phú. Tuy nhiên, bạn nên lưu ý rằng mâm ngũ quả chỉ nên bày các loại quả chứ không nên bày hoa hay những thứ khác để tránh làm mất đi ý nghĩa thực sự.
• Không nên bày trái cây còn ướt: Việc bày trái cây còn ướt dễ khiến hoa quả bị úng, mốc và hỏng. Do đó, sau khi rửa trái cây, bạn nên lấy một cái khăn sạch để lau khô phần ngoài rồi mới bày lên mâm.
• Không trưng những loại quả có gai hoặc có mùi hắc: Bởi, theo quan niệm xưa, những loại quả này sẽ báo hiệu cho một về một sự chông gai trắc trở những điều không thuận lợi.

5. Giải đáp một số câu hỏi thường gặp 

Để hiểu hơn về phong tục trưng mâm ngũ quả ngày Tết, Bestme sẽ giải đáp một số thắc mắc liên quan được rất nhiều bạn đọc quan tâm.

5.1 Mâm ngũ quả tiếng anh là gì? 

Mâm ngũ quả trong tiếng anh là “Five-fruits tray”. Đây là một từ ghép từ “Five-fruits” là 5 loại quả kết hợp với từ “tray” là chiếc khay, mâm trong tiếng Anh. “Five-fruits tray” được dịch khá sát nghĩa và dễ nhớ với những từ khá thân thuộc.

5.2 Bày mâm ngũ quả trước hay sau cúng tất niên? 

Thông thường, mâm ngũ quả được bày trước khi cúng tết niên, thường rơi vào chiều 30 Tết hoặc 29 Tết đối với những năm không có 30 Tết. Bởi, tất niên có nghĩa là hoàn tất công việc của một năm cũ để đón năm mới nên các gia đình thường chuẩn bị một mâm cơm cúng tổ tiên ông bà và chuẩn bị mâm ngũ quả ngày Tết.

5.3 Mâm ngũ quả có nên bày ớt không?  

Câu trả lời là CÓ! Bởi, trái ớt có màu đỏ, tượng trưng cho sự thành công và may mắn trong năm tới. Do đó, nhiều gia đình vẫn lựa chọn bày ớt vì màu sắc bắt mắt và ý nghĩa tốt đẹp trong năm mới.

6. Hình ảnh mâm ngũ quả đẹp nhất 

Bestme sẽ chia sẻ một số hình ảnh mâm ngũ quả ngày Tết đẹp nhất để bạn có thể ý tưởng cho dịp Tết năm nay.

Tổng kết

Bestme đã chia sẻ “tất tần tật” những thông tin về phong tục mâm ngũ quả ngày Tết. Hy vọng với những chia sẻ này, Bestme sẽ giúp bạn có được một mâm quả đầy đủ, đúng ý nghĩa và đẹp mắt trong dịp Tết đến, Xuân về năm nay.

Đón đọc những bài viết khác của Bestme để xúng xính chuẩn bị đón Tết 2024 nhé!